Vetvrij dieet – Light? Niet doen!

Lees hier waarom een volledig, langdurig vetvrij dieet dodelijk is zodat je met een gezond en gerust hart keuzes kan maken om je eten toch lekker te bakken of om lekkere snacks te eten per dag

Een vet vrij dieet is een dieet zonder vet. We zoeken een recept zonder olie, zonder ghee (boter) … en hoera, we zijn klaar? Zo simpel is het jammer genoeg niet. Neem een fles ‘volle amandelmelk’ en lees op de verpakking dat er meer dan 3 gram vet per 100gr melk in zit. Water daarentegen bevat geen vet, maar we leven niet van water alleen, anders zou het makkelijk en goedkoop leven zijn.

In zogenaamde vetvrije dieëten zie je al gauw eieren en “wat olie voor op de salade”: 1 eetlepel van 20 gram Extra Virgin Olive Oil van Bertoli bevat 14 gram vet, ofwel 70% van het gewicht is vet. Een gekookt ei bevat 10% vet.

Ik hoor je denken: dan eten we toch gewoon groenten en fruit en zijn we zeker dat we geen vet eten? Fout. Zo bevat een banaan iets minder dan een halve % vet, een avocado 15% vet en een sinaasappel toch nog 0.15% vet.

Vetvrij eten is dus moeilijker dan je denkt. Vetvrij kopen is nog moeilijker, want je moet steevast de verpakking nakijken! Immers producten met een laag gehalte aan vet mogen met de bewoording “vetvrij” verkocht worden. Liegen mag niet, behalve op de marketingafdeling dus…

Waarom dan vetarm gaan eten?

Vetten zijn nodig in je lichaam, geen vet betekent dat het moeilijk overwinteren was voor onze voorouders in de koude winters van Europa.

Ik hoor je denken: dat was toen, waarom hebben we nu nog vet nodig? Vele vitaminen zijn oplosbaar in vetten, dus zonder vet ook geen vitamines. Cholesterol: hij mag niet te hoog zijn, maar zonder cholesterol geen hormonen en nauwelijks een immuunsysteem.

Zwaarlijvige mensen zijn statistisch gezien meer vatbaar voor de zogenaamde welvaartsziekten zoals hart en bloedvaatziekten en diabetes type 2. Dus teveel vet is niet goed.

Bij zwaarlijvigen is er een overmaat aan voedselconsumptie in vergelijking met het aantal calorieën dat wordt verbrandt. Ofwel ga je meer verbranden door meer te bewegen, ofwel ga je minder calorieën innemen.

Belangrijke calorieënleveranciers zijn voedsel rijk aan vet en rijk aan suiker. Begin je met de consumptie van zowel vet en zowel suiker te verlagen, dan is er kans dat je al snel kilo’s gaat verliezen. Maar wat je ook doet: zolang je meer eet dan je verbrandt, zal je nooit afvallen.

Vet was vroeger de boosdoener. Nu weten we dat snelle suikers die niet worden verbrand, direct worden omgezet in vet.

Eet minder vetarm – maar met betere olie

Vetarme dieëten gaan erop letten zo weinig mogelijk vet te consumeren. De grootste kritiek hierop is tevens de eenvoudigste: het gaat niet alleen om de kwantiteit, het gaat ook om de kwaliteit. Blijkt dat mensen in Italië veel olijfolie verbruiken en toch overwegend niet zwaarlijvig zijn en flink oud worden. Dit in sterk contrast met Amerikanen, die veel vetten consumeren uit de fastfood sector, en er duidelijk dikker uitzien.

Discussies alom of margarine dan wel beter is dan boter of dat ons lichaam in onze evolutie geleerd heeft boter te consumeren en margarine nog niet. Boter is voeding die door de eeuwen heen goed wordt verdragen en verteerd door het lichaam. Margarine is een allegaartje van chemische ingrediënten en bereidingen tot iets wat voor het oog ook wel wat op boter lijkt, maar voor onze spijsvertering een grote onbekende is vergeleken met boter.

Deze logica zegt dat alles wat modern is, waarschijnlijk aan de basis ligt van de welvaartsziekten: gefabriceerd voedsel, veel geraffineerde suikers, veel geharde vetten en transvet: allemaal flink wat calorieën zonder meer.

Kijken we nog verder weg van de moderne tijd, dan zien we dat zelfs boter niet op het menu stond van onze paleolitische voorvaders.

Voor mensen met een te hoge LDL cholesterol – zoals ik – die hun cholesterol moeten verlagen, wordt een dieet aangeraden waarin je per dag:

• maximaal 200 mg cholesterol consumeert en
• maximaal 7% van je totale dagelijkse calorieënconsumptie uit verzadigde vetten consumeert.

Ondertussen is mijn LDL weer op normale waarden, dankzij bovenstaande regels. Maar laten we het even over die 7% verzadigde vetten: correct, er wordt geen woord gerept over onverzadigde vetten. Wat wil dit zeggen? Dat hoe meer je dierlijke
vetten in je dieet vervangt door plantaardige vetten, je als vanzelf minder verzadigde vetten gaat eten (dierlijke vetten zijn nu eenmaal meer verzadigd dan plantaardige). En dit illustreert waarom de Italianen met hun olijfolie er beter van afkomen dan de Amerikanen met… ja, wat voor olies en vetten gebruiken ze daar in de fastfoodindustrie? Zeker geen olijfolie want dat is niet de ideale olie om in te gaan frituren.

Wil je weten hoe die ” 7% ” eruit ziet, dan doen we even een simpele berekening: 1 gram vet = 9 kcal. Ben jij iemand die 2000kcal per dag nodig heeft – verbrandt dus- dan is jouw 7% = 140 kcal uit verzadigde vetten. Deel dat door 9kcal en je kan per dag maximaal 15 gram verzadigd vet eten.

Nu kan je dus gaan tellen met wat je leest op de verpakking Bijvoorbeeld: bakken in 2 eetlepel olijfolie (30 ml) = 4 gram verzadigde vetten, een 40 gram pakje gezouten pindanoten = 4 gram verzadigde vet: dan heb je nog steeds plaats voor 8 extra gram. Vervang de 2 eetlepels olijfolie met 2 eetlepels boter (30 gram) en je hebt ineens al 15,6 gram verzadigde vetten binnen!

Olijfolie dus in plaats van boter/ghee…

Om maar te illustreren dat:

• je dieet niet volledig vetvrij moet zijn en
• dat je met een bewuste keuze van vetten toch lekker en gezond door het leven te gaan.

Zoals met alles: geniet, maar geniet met mate. En tenslotte: vervang vette producten niet met hun ‘light’ versie. Want om de smaak te behouden door het verlies van vet, wordt meer suiker toegevoegd. Geen goed plan.